Ειρήνη Λαμπρινουδάκη, καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Ειρήνη Λαμπρινουδάκη, απόφοιτη 1985, Α΄ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού

Αγαπητή κ. Λαμπρινουδάκη, σας καλωσορίζουμε και πάλι στο σχολείο σας! Από ποιο Αρσάκειο αποφοιτήσατε;

Αποφοίτησα από το Α΄ Αρσάκειο Λύκειο Ψυχικού το 1985. Η φοίτηση στο σχολείο είναι από τις καλύτερες αναμνήσεις των παιδικών και νεανικών μου χρόνων. Εκεί έκανα τις καλύτερές μου φίλες, με τις οποίες διατηρούμε στενή επαφή. Είχαμε ωραία μαθητική ζωή και οι δάσκαλοι ήταν πραγματικά κοντά μας.

Μετά την αποφοίτησή σας σπουδάσατε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Τι σας ώθησε σε αυτή την απόφαση;

Από μικρή είχα αποφασίσει να κατευθυνθώ προς τον κλάδο των επιστημών ζωής, με γοήτευε η βιολογία, αλλά τελικώς αποφάσισα να σπουδάσω ιατρική, λόγω της ευρύτητας του αντικειμένου. Η μελέτη της ζωής και των νόμων και μηχανισμών που τη διέπουν με είχε συνεπάρει από μικρή, θέλοντας να κατανοήσω αρχικά και αργότερα να συνεισφέρω στην έρευνα. Αρκετά αργότερα, στα τελευταία χρόνια του σχολείου, καταστάλαξα στο να επιλέξω πρώτη την Ιατρική, γιατί προσφέρει συνδυαστικά την έρευνα και την κλινική ενασχόληση με τον άνθρωπο.

Επιλέξατε να συνεχίσετε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και στη συνέχεια στο Χονγκ Κονγκ. Ποια είναι η εμπειρία σας από τις σπουδές σας εκεί;

Στη Γερμανία εκπόνησα τη διδακτορική μου διατριβή στη γυναικολογική ενδοκρινολογία και στη μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση. Στο Χονγκ Κονγκ έκανα μετεκπαίδευση στη γενετική της οστεοπόρωσης. Οι σπουδές εκεί ήταν ιδιαίτερα εντατικές και συστηματοποιημένες και με δίδαξαν μεθόδους έρευνας και εργασίας που εφάρμοσα και εφαρμόζω στην επαγγελματική μου σταδιοδρομία.

Στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ ήρθατε σε επαφή με την κινεζική ιατρική; Υπάρχουν βασικές διαφορές στον τρόπο αντιμετώπισης των ασθενειών;

Όχι, μετεκπαιδεύτηκα στο αγγλόφωνο πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ, το οποίο υπηρετεί τη δυτική ιατρική και ακολουθεί τα αγγλικά πρότυπα. Υπάρχουν διαφορές στη συχνότητα και στην κλινική εκδήλωση ασθενειών, αλλά ο τρόπος αντιμετώπισης είναι σύμφωνος με τις παγκόσμιες οδηγίες της κλασικής ιατρικής.

Τι σας ώθησε στην εξειδίκευσή σας στον τομέα της γυναικολογικής ενδοκρινολογίας;

Βασικό ρόλο έπαιξε ο καθηγητής μου στη Χαϊδελβέργη, στη Γερμανία, Reinhard Ziegler, ο οποίος με μύησε στην ενασχόληση με τη γυναικολογική ενδοκρινολογία, τόσο κλινικά όσο και ερευνητικά, και μου ανέθεσε σχετικό θέμα διδακτορικής διατριβής με τίτλο «Συσχέτιση της οστεοπόρωσης με τις ορμόνες του φύλου». Αυτή ήταν η αρχή μιας μακράς πορείας που οδήγησε στη σημερινή μου θέση της καθηγήτριας Ενδοκρινολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Με πληθώρα δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά με θέμα την εμμηνόπαυση και τη μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση έχετε λάβει πολλές διακρίσεις στον τομέα αυτό. Ποιες είναι αυτές;

Έχω διατελέσει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης και Ανδρόπαυσης (European Menopause and Andropause Society, EMAS) κατά το διάστημα 2015-2017 και έκτοτε μέχρι σήμερα είμαι επιστημονική διευθύντρια της ΕΜΑS, οργανώνοντας και επιβλέποντας όλες τις επιστημονικές δραστηριότητες της Εταιρείας. Επίσης είμαι αρχισυντάκτρια (Editor in Chief) της ιατρικής επιθεώρησης MATURITAS, επίσημου περιοδικού της EMAS, το οποίο βρίσκεται μέσα στα πρώτα εγκυρότερα ιατρικά περιοδικά του κόσμου στον τομέα της γυναικολογίας/ενδοκρινολογίας.

Είμαι πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης. Το 2018 τιμήθηκα από τη Διεθνή Εταιρεία Εμμηνόπαυσης με το βραβείο Henry Burger Prize, το οποίο απονέμεται στον επιστήμονα με τη μεγαλύτερη διεθνώς συμβολή στον τομέα της εμμηνόπαυσης.

Μέχρι τώρα η εμμηνόπαυση ήταν ένα θέμα ταμπού, όχι μόνο για την ελληνική κοινωνία αλλά γενικότερα. Προκαταλήψεις και άγνοια κάλυπταν τα ιατρικά δεδομένα. Πιστεύετε ότι η ενημέρωση θα βοηθήσει τις γυναίκες να ζητήσουν ιατρική συνδρομή για να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα συμπτώματα της νέας αυτής φάσης στη ζωή τους;

Περισσότερο από το ένα τρίτο της ζωής της η γυναίκα θα το περάσει στην εμμηνόπαυση. Για τον λόγο αυτό κάθε γυναίκα πρέπει να γνωρίζει τις αλλαγές που επιφέρει η εμμηνόπαυση στην υγεία της, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να προλάβει ή να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης.

Η έλλειψη ενημέρωσης είναι το βασικότερο πρόβλημα στην ομαλή μετάβαση στην εμμηνόπαυση. Η κακή ενημέρωση είναι πολύ χειρότερη από την έλλειψη ενημέρωσης. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα blogs στο διαδίκτυο βοηθούν βέβαια τις γυναίκες να μοιράζονται τα προβλήματα και να διαπιστώνουν ότι δεν είναι μόνες σε αυτό που τους συμβαίνει, από την άλλη όμως οι τρόποι αντιμετώπισης που προτείνονται δεν είναι πάντα αποτελεσματικοί αλλά ούτε και ασφαλείς.

Φιλοδοξώντας να καλύψει το κενό στην έγκυρη ενημέρωση, η Ελληνική Εταιρεία Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης εξέδωσε για το κοινό έναν πρακτικό οδηγό εμμηνόπαυσης, με στόχο την τεκμηριωμένη ενημέρωση των γυναικών. Το πόνημα αυτό αποτελεί μια συλλογική προσπάθεια στο πλαίσιο της προληπτικής στρατηγικής, δίνοντας έμφαση τόσο στην εξατομικευμένη θεραπεία και συμβουλευτική των γυναικών, όσο και στην προαγωγή της ποιότητας ζωής και υγείας. Ο οδηγός είναι ελεύθερα προσβάσιμος στο κοινό στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Εταιρείας Κλιμακτηρίου και Εμμηνόπαυσης www.emmino.gr

Σήμερα πια η επιστήμη της ενδοκρινολογίας έχει εισαγάγει και τον όρο «ανδρόπαυση» για τα συμπτώματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι άντρες που εισέρχονται στην τρίτη ηλικία. Τι είναι η ανδρική κλιμακτήριος και ποιες είναι οι νέες ιατρικές προτάσεις για μια ομαλή μετάβαση σε αυτή;

Η αναπαραγωγική λειτουργία στους άνδρες δεν σταματάει όπως στις γυναίκες, ενδέχεται όμως να εκπέσει με την πάροδο του χρόνου. Σε κάποιους άνδρες η έκπτωση της λειτουργίας των όρχεων μπορεί να οδηγεί σε κλινικά συμπτώματα, όπως στυτική δυσλειτουργία και κόπωση. Η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, το άγχος και το κάπνισμα είναι επιβαρυντικοί παράγοντες για την αναπαραγωγική λειτουργία των ανδρών. Η σωστή διατροφή, η σωματική άσκηση και η διαχείριση του σωματικού βάρους αποτελούν βασικά προληπτικά μέτρα για τη διασφάλιση της αναπαραγωγικής υγείας με την πάροδο του χρόνου.

Πώς είναι η οικογενειακή ζωή μιας γυναίκας γιατρού που εκτός από τα διδακτικά της καθήκοντα στην Ιατρική Σχολή διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο, συμμετέχει με ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια και πρωτοστατεί στις τελευταίες εξελίξεις της επιστήμης της;

Χρειάζεται καλή οργάνωση και διαχείριση χρόνου. Βασικό ρόλο σε αυτό παίζουν όλα τα μέλη της οικογένειας, τα οποία συμπαρίστανται και βοηθούν: ο σύζυγος, ο οποίος είναι επίσης ιατρός χειρουργός, τα παιδιά, που είναι και οι δύο φοιτητές Ιατρικής, καθώς και η γιαγιά και ο παππούς. Χρειάζεται πολλή δουλειά, πολύ συχνά και σε ώρες που συνήθως κάποιος δεν εργάζεται, όπως τα Σαββατοκύριακα και τις γιορτές. Όλοι όμως στο σπίτι έχουμε μάθει να δουλεύουμε με αυτό τον τρόπο και έτσι υπάρχει κατανόηση, συμπαράσταση, και αλληλοϋποστήριξη.

Επιλέξατε το σχολείο στο οποίο φοιτήσατε και εσείς για να εμπιστευτείτε την εκπαίδευση των παιδιών σας. Πώς βλέπετε την εξέλιξη της παιδείας στα Αρσάκεια Σχολεία από τη δική σας εποχή;

Το σχολικό πρόγραμμα έχει εξελιχθεί και έχει εντάξει νέες δραστηριότητες κυρίως στον τομέα των θετικών επιστημών και του αθλητισμού, στο πλαίσιο των σύγχρονων εκπαιδευτικών απαιτήσεων. Το πνεύμα όμως της κλασικής παιδείας και της ελληνικής παράδοσης έχει παραμείνει αναλλοίωτο, κάτι που με χαροποιεί ιδιαίτερα.

Σας ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο σας.